“Ο κάθε ένας είναι μια ιδιοφυΐα. Αλλά αν κρίνουμε ένα ψάρι από την ικανότητα του να σκαρφαλώσει σε ένα δέντρο θα ζήσει όλη του τη ζωή πιστεύοντας ότι είναι ηλίθιο”. Η δήλωση αυτή λέγεται ότι ανήκει στον Albert Einstein και αντανακλά τον σεβασμό στη διαφορετικότητα.
Συχνά, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, εστιάζουμε σε όσα ένα παιδί δεν μπορεί να κάνει. Ίσως θεωρούμε ότι με αυτόν τον τρόπο θα επιταχύνουμε την ανάπτυξή του, θα του διδάξουμε όλα όσα χρειάζεται, θα “διορθώσουμε” ότι το δυσκολεύει. Όμως, κάθε παιδί έχει τον δικό του ρυθμό, τα δικά του δυνατά σημεία και τις δικές του ξεχωριστές ανάγκες. Αντί να μετράμε “τι λείπει”, αξίζει να δούμε τί καταφέρνει ήδη, έστω και αν τα βήματα είναι μικρά.
Επιπλέον, τα παιδιά που έχουν περιορισμούς λόγω ατομικών δυσκολιών ή νευροαναπτυξιακών διαφορών, αδυνατούν να ανταπεξέλθουν σε ορισμένες απαιτήσεις. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί δεν προσπαθούν αρκετά, αλλά γιατί το σώμα και το μυαλό τους απλά λειτουργεί διαφορετικά.
Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί έχουν καθοριστικό ρόλο στο χτίσιμο της αυτοεικόνας του παιδιού. Όταν ένα παιδί νιώθει ότι το βλέπουμε μέσα από τις ελλείψεις του, αρχίζει να αμφισβητεί την αξία του. Είναι σημαντικό να δημιουργούμε ένα δίκαιο περιβάλλον που θα επιτρέπει την πρόοδό του, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
“Ο κάθε ένας είναι μια ιδιοφυΐα. Αλλά αν κρίνουμε ένα ψάρι από την ικανότητα του να σκαρφαλώσει σε ένα δέντρο θα ζήσει όλη του τη ζωή πιστεύοντας ότι είναι ηλίθιο”.
Έτσι, κάθε φορά που διαβάζω το παραπάνω σοφό ρητό, θυμάμαι πόσο άδικο είναι να αξιολογούμε τους άλλους με τα ίδια μέτρα, χωρίς να βλέπουμε τις πραγματικές τους δυνατότητες. Είναι ευθύνη μας να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν αυτή την αλήθεια και να τα ενθαρρύνουμε να σκέφτονται κριτικά, να αμφισβητούν τα στερεότυπα και να υπερασπίζονται το δίκαιο, όχι μόνο για τον εαυτό τους αλλά και για τους γύρω τους.
Με αυτή τη σκέψη γεννήθηκε το νέο μου επιτραπέζιο παιχνίδι με θέμα τον σεβασμό στη διαφορετικότητα. Ένα παιχνίδι που δεν προσφέρει απαντήσεις, αλλά προκαλεί ερωτήσεις. Καλλιεργεί τη συζήτηση, ενισχύει την ενσυναίσθηση, καλλιεργεί το αίσθημα της δικαιοσύνης και βοηθά τα παιδιά να αναγνωρίσουν την αξία του καθενός.
Ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για τον σεβασμό στη διαφορετικότητα
Το εκτυπώσιμο επιτραπέζιο παιχνίδι “Ο αγώνας των ζώων”, καλλιεργεί την ενσυναίσθηση και την κριτική σκέψη.
Τα παιδιά, καλούνται να αναγνωρίσουν και να συγκρίνουν τις δυνατότητες και τους περιορισμούς των ζώων, σε δύο αθλήματα: το κολύμπι και το σκαρφάλωμα. Έπειτα, κάνουν μία υπόθεση σχετικά με το αποτέλεσμα του αγώνα και τέλος, μπαίνουν στον ρόλο ενός “δίκαιου κριτή”, αιτιολογώντας την απάντησή τους.
Τι θα γίνει άραγε στον αγώνα κολύμβησης μεταξύ του ψαριού και του σαλιγκαριού; Εάν αυτά τα ζώα διαγωνιζόταν στο σκαρφάλωμα, ποιο λέτε να κέρδιζε; Ο αγώνας αυτός θα ήταν δίκαιος; Γιατί;
Το επιτραπέζιο παιχνίδι “Ο αγώνας των ζώων” διατίθεται εδώ
Το παιχνίδι αυτό, δημιουργήθηκε για να γεννήσει ερωτήματα και μπορεί να γίνει αφορμή για ένα σωρό σπουδαίες συζητήσεις.
Όταν μας συγκρίνουν με λάθος μέτρο, μπορεί να πληγωθεί η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Η αυτοεκτίμηση, χτίζεται όταν το παιδί αναγνωρίζει τα δικά του δυνατά σημεία και νιώθει αποδοχή γι’ αυτό που είναι.
Μιλώντας με τα παιδιά για τα συναισθήματα, την ισότητα και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, είναι σημαντικό να τους δείχνουμε πως κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και αξίζει αποδοχή ακριβώς όπως είναι.
Όπως το ψάρι δεν είναι φτιαγμένο για να σκαρφαλώνει, έτσι και κάθε παιδί έχει τον δικό του τρόπο να ανθίσει, αρκεί να του δώσουμε το χώρο και την υποστήριξη που χρειάζεται.
